Para opinar sobre este asunto, primeiro hai que saber qué conteñen eses papeis e cómo chegaron ata Salamanca. En primeiro lugar, hai que dicir que este Arquivo, entre outras cousas, contén os documentos apresados polo exército golpista de Franco, durante a guerra civil española, nas diversas cidades que ían apresando. Concretamente, no caso dos papeis reclamados desde a Generalitat, estamos falando, entre outras cousas, de tres millóns de fichas e máis de 300.000 expedientes de miles de cidadáns afiliados a un sindicato ou a un partido político, que se tiñan significado a favor da República ou eran masóns.

Ademais, en referencia ao tan de actualidade Estatut, neses papeis consérvanse as actas das sesións celebradas antes e despois da súa proclamación, os debates sobre a lingua e os límites da liberdade e o comercio; tamén as da comisión mixta creada en novembre de 1932 para inventariar os bens do Estado central cedidos á autonomía ou a adaptación dos servicios que tiñan de pasar á Generalitat. Ademáis, no apartado de Presidencia, consérvase a correspondencia de Francesc Macià dende 1931 como Presidente provisional, as adhesións que recibiu tras o alzamento do 10 de agosto de 1932, a letra pequena da administración da zona, a correspondencia de Lluis Companys tras a crise de abril do 37...

Pola su parte, a documentación do Consell de Gobern permite coñecer a organización dos distintos servicios públicos entre 1936 e 1938, o que sitúa, segundo os responsables da súa catalogación, “no seu contexto político, social e económico os problemas de Cataluña nese periodo, relativos, por exemplo, aos refuxiados españoise noutros países, os castigos aos rebeldes e desertores,...”. A maior parte dos documentos da Generalitat refírense á Xustiza (213), Defensa (170) e Seguridade Interior (49), mentras que de cultura se gardan 16, e 6 de sanidade.

Espero non teros aburrido con esta explicación, pero creo que con isto queda claro de quén son propiedade estes papeis, arrebatados durante á guerra aos seus lexítimos donos, a punta de pistola. Ademais, coido que esta explicación dá a entender a importancia dos mesmos para Cataluña.

UNIDADE

Entón, ¿por qué protestan os do pp e os salmantinos?. Porque falan da necesidade de ter un arquivo nacional unificado. De coña....Na realidade esto é unha falacia. En España non hai un arquivo único. Deste xeito, en Salamanca hai un con determinados papeis, no Arquivo Xeneral Militar de Ávila outros (datos das unidades do ejército republicano), no Arquivo Xeneral Militar de Guadalajara outros (os datos dos campos de traballo franquistas). Por non mencionar os documentos custodiados no Arquivo de Presidencia de Goberno, no do Ministerio de Asuntos Exteriores, os das Audiencias Territoriais, o Arquivo Xeneral da Administración de Alcalá de Henares, os Históricos-Militares de Barcelona e Segovia, o de Viso del Marqués...¿Por qué entón tanta protesta? que alguén me explique.